ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی سینه؟ چه زمانی باید انجام شوند؟ با ما همراه باشید تا با مقایسه این دو تست و توضیحات تکمیلی مربوط به آن ها بیشتر آشنا شوید
سونوگرافی یا ماموگرافی؟
در حقیقت هم سونوگرافی و هم ماموگرافی نقش بسیار مهمی در تشخیص بیماری های پستان دارند و با توجه به سن بیمار، شرایط بیماری، نوع بافت سینه، نظر پزشک و سایر موارد که می توانند در انجام تست مناسب برای تشخیص نقش داشته باشند اهمیت دارد و باید به آن ها توجه کرد، اما به صورت کلی سونوگرافی مناسب برای تشخیص توده هایی است که در ماموگرافی دیده نمی شوند و یا برای تکمیل نتایج ماموگرافی از آن استفاده می شود. ماموگرافی نیز برای تشخیص زودرس سرطان سینه و توده‌های کوچک مفید است ولی بهترین گزینه تشخیصی برای هر فرد باید با توجه به توصیه و نظر پزشک انجام شود.
چه زمانی انجام سونوگرافی سینه توصیه می شود؟
سونوگرافی سینه چیست؟
سونوگرافی پستان نوعی تصویربرداری است که برای انجام آن از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می شود و می تواند اندام ها و بافت های داخلی را بررسی و به مشکلات پستان از جمله تومورها و سایر اختلالات پستان کمک کند. نکته ای که برای این روش تصویربرداری مهم است این مورد است که در این روش از اشعه ایکس استفاده نمی شود و معمولا بی ضرر است.
سونوگرافی پستان می تواند اطلاعات بیشتری از نواحی کوچک بافت پستان که بررسی آن ها با ماموگرافی دشوار است در اختیار پزشکان قرار دهد.
معمولا از این تست تصویربرداری به تنهایی برای غربالگری سرطان پستان استفاده نمی شود و اغلب زمانی که مورد مشکوکی در ماموگرافی یافت شود از آن برای بررسی های بیشتر استفاده می شود چرا که در این تست ازیک پروب کوچک استفاده می شود و زمانی که معلوم باشد چه قسمتی مشکوک است و نیاز به بررسی دارد، استفاده از این تست بسیار مهم و حیاتی می شود.
به صورت کلی سونوگرافی پستان برای بررسی موارد زیر استفاده می شود:
اگر بافت سینه متراکم باشد و با ماموگرافی به خوبی دیده نشده باشد.
افرادی که کمتر از 40 سال سن دارند.
خانم های باردار
بررسی توده های پستان
بررسی ناحیه ای از سینه که حساس و دردناک شده است.
بررسی ترشحات غیر طبیعی از نوک پستان.
چه زمانی انجام ماموگرافی توصیه می شود؟
ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی نوعی تصویربرداری از بافت سینه است که با استفاده از اشعه ایکس با دوز کم انجام می شود و برای بررسی مشکلات پستان مانند توده، درد، ترشحات از توک پستان و تشخیص بیماری های پستان خانم ها از آن استفاده می شود. امکان تشخیص سرطان پستان (تومور بدخیم)، کیست ها و تومورهای خوش خیم وجود دارد البته این نکته را باید بیان کرد که ماموگرافی نمی تواند کاملا دقیق تشخیص دهد که بافتی از سینه سرطانی است به همین دلیل برای تشخیص دقیق سرطان باید نمونه برداری از توده پستان نیز انجام شود.
کاربردهای ماموگرافی
ماموگرافی در صورتی انجام می شود که افراد علائم زیر را داشته باشند:
برای پیگیری طرح درمان و برای بررسی نتیجه بخش بودن یا نبودن پروسه درمانی
بررسی بافت سینه برای تشخیص سرطان
غربالگری سرطان سینه درمان بیماران رادیوتراپی و شیمی درمان
درد در ناحیه پستان
لمس توده غیر طبیعی در پستان
تغییر ظاهر و فرم در نوک پستان
غیر طبیعی شدن پوست پستان و نوک پستان
جالب است بدانید که ماموگرافی فقط برای خانم ها انجام نمی شود و برای آقایان هم قابل انجام است. سرطان سینه در آقایان بسیار نادر است ولی اگر رخ دهد می تواند بسیار جدی تر و خطرناک تر از سرطان سینه در خانم ها باشد بنابراین با دیدن کوچک ترین علائم و احساس درد آن ها هم باید چک شوند.
درباره ماموگرافی بعد از جراحی سرطان پستان بیشتر بدانید.
ماموگرافی در زنان باردار
در صورتی که تشخیص سرطان قطعی باشد و با صلاح دید پزشک باشد ماموگرافی می توان انجام داد اما در شرایط خاص و با دوز کم اشعه انجام می شود البته در سه ماهه اول چون سلول ها در حال تکثیر و جنین در حال رشد است انجام نمی شود چون در نحوه رشد اختلال ایجاد می کند.
تفاوت بین ماموگرافی و سونوگرافی سینه
نحوه انجام ماموگرافی
برای انجام ماموگرافی نیاز به آمادگی قبلی خاصی نیست ولی در هنگام انجام تست بالاتنه باید بدون پوشش باشد. این تست به این صورت است که شامل دو صفحه موازی است و پستان در صفحه زیرین قرار می گیرد و صفحه بالایی روی سینه قرار می گیرد و آن را به میزانی که تکنسین تنظیم می کند فشرده می کند تا سینه صاف شود و تصویربرداری بهتر انجام شود و اگر توده ای وجود دارد در تصویربرداری قابل مشاهده باشد. شاید در هنگام فشرده شدن پستان کمی احساس فشار کنید ولی زمان انجام آن کم است و بهتر است فرد بی حرکت (برای چند لحظه اگر نفس خود را نگه دارد که وضوح تصویر ممکن است بهتر شود) باشد.
اگر قصد انجام ماموگرافی دارید بهتر است آمادگی های قبل ماموگرافی را مطالعه فرمایید.
این تصویربرداری شامل 4 عکس است که 2 تصویر مستقیم و 2 تصویر از پهلو است.
نحوه انجام سونوگرافی سینه
در انجام تست سونوگرافی به این صورت است که از یک پروب (مبدل) استفاده می شود و با استفاده از ژل مخصوص بر روی سطح پوست سینه و کشیدن پروب بر روی سطح پوست و بازتاب امواج صوتی ارسالی از پروب تصاویر لحظه از بافت سینه قابل مشاهده است و موارد مهم را سونوگرافیست برای گزارش تست اسکرین شات می گیرد. همچنین لازم است بدانید اگر درخواست تصویربرداری پزشک داپلر باشد امکان بررسی سرعت حرکت جریان خون در رگ ها و اسنداد یا عدم انسداد هم وجود دارد. این تست به دلیل عدم استفاده از اشعه ایکس معمولا خطری ندارد و خانم های باردار می توانند آن را انجام دهند.
در صورتیکه باردار هستید و نگران سرطان پستان هستید برای آسودگی خاطر می توانید مقاله سرطان سینه در بارداری را مطالعه کنید.
عوارض و مزایای سونوگرافی سینه و ماموگرافی
مزایای سونوگرافی
یکی از مزایا مهم این تست استفاده نکردن از اشعه ایکس و بی خطر بودن برای مادر و جنین در دوران بارداری می تواند باشد. از جمله مزایای دیگر عبارتند از:
بررسی سینه خانم های جوان با بافت سینه کم تراکم
اندازه گیری دقیق تر توده با خطای بسیار کم
بررسی نوع توده
کم خطر
خطای احتمالی کمتر
غیر تهاجمی بودن
بدون درد بودن
نمایش دقیق بافت های نرم (برخلاف تصویربرداری با اشعه ایکس)
در اختیار گذاشتن اطلاعات بیشتر برای سینه های پرتراکم (برخلاف ماموگرافی)
این تست تصاویری لحظه ای نمایش می دهد که در بیوپسی اهمیت بسیاری دارد
معایب سونوگرافی پستان
این تست معمولا معایبی ندارد ولی لازم است برای بررسی دقیق و تشخیص درست به مراکزی مراجعه شود که از دستگاه های نوین و پیشرفته استفاده می کنند و پزشکانی با تجریه دارند.
مزایای ماموگرافی
ماموگرافی دیجیتال مزایای زیادی دارد از جمله:
دقت در آنالیز به دلیل بررسی نتیجه از طریق کامپیوتر.
وضوح تصویر قابل افزایش است.
ذخیره سازی راحت تر در کامپیوتر برخلاف ماموگرافی ساده که بر روی فیلم است.
در هر تصویر از قسمت های کوچک عکس برداری می شود و دوز رادیواکتیو کمتر است.
معایب ماموگرافی
در روش تصویربرداری ماموگرافی چون فرد در معرض تابش اشعه ایکس قرار دارد هرچند بسیار کم ولی ممکن است باز هم عوارض کمی داشته باشد که در برابر نتیجه ای که این تست برای تشخیص توده ها و مشکلات دارد اندک است.
نتیجه
سونوگرافی در کنار ماموگرافی انجام می شود و معمولا مشکلاتی که در ماموگرافی دیده نشده است را با سونوگرافی بررسی می کنند. ماموگرافی در خانم های کمتر از 40 سال انجام نمی شود و برای آن ها سونوگرافی سینه پیشنهاد می شود ولی برای خانم های بالای 40 سال ماموگرافی انجام می شود و بهتر است هر سال هم این تست را انجام دهند. اینکه کدام تست بهتر از دیگری است با توجه به شرایط بیماری، سنی و سایر نکات بهترین روش و گزینه انتخاب می شود. برای دریافت نوبت از مرکز دکتر بهنام غیاثوند می توانید از دکمه دریافت نوبت اقدام فرمایید و رزرو نوبت خود را انجام دهید.
