فولنس کلیه چگونه با روش‌های دقیق پزشکی تشخیص داده می‌شود؟

چگونگی تشخیص فولنس کلیه

کلیه‌ها یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدن هستند که نقش اصلی آنها تصفیه خون و دفع مواد زائد از طریق ادرار است. هرگونه اختلال در عملکرد کلیه می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت بدن داشته باشد. یکی از مشکلات شایع کلیوی تورم کلیه است که به دلیل تجمع غیرطبیعی ادرار در کلیه‌ها ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند ناشی از عواملی مانند انسداد مجاری ادراری، برگشت ادرار، سنگ کلیه، عفونت‌های مزمن و حتی بیماری‌های عصبی باشد.
هیدرونفروز (Hydronephrosis) اصطلاحی است که برای توصیف تورم کلیه ناشی از تجمع غیرطبیعی ادرار استفاده می‌شود. این وضعیت می‌تواند در یکی از کلیه‌ها (یک‌طرفه) یا هر دو کلیه (دوطرفه) رخ دهد. تورم کلیه به دلیل عدم توانایی کلیه در دفع ادرار به مثانه رخ می‌دهد و ممکن است منجر به افزایش فشار داخل کلیه و آسیب بافتی شود.
تورم کلیه ممکن است بدون علامت باشد یا با علائمی مانند درد پهلو، مشکلات دفع ادرار، عفونت‌های مکرر ادراری و حتی تغییرات در میزان و رنگ ادرار همراه باشد. تشخیص دقیق این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به آسیب‌های دائمی کلیه و حتی نارسایی کلیوی شود. پزشکان معمولاً از روش‌هایی مانند سونوگرافی، آزمایش ادرار، سی‌تی اسکن و اسکن‌های تخصصی کلیه برای تشخیص این بیماری استفاده می‌کنند.

علل احتباس ادرار در کلیه

علل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد تورم کلیه شوند، از جمله:

انسداد مسیر ادراری

یکی از شایع‌ترین دلایل اتساع کلیه انسداد در مسیر جریان ادرار است که می‌تواند ناشی از:
سنگ‌های کلیه یا حالب
تومورهای کلیوی یا مثانه
تنگی مادرزادی حالب یا مجاری ادراری
بزرگ شدن پروستات در مردان
عفونت‌های مزمن ادراری که باعث ایجاد بافت اسکار می‌شوند.

برگشت ادرار (ریفلاکس وزیکویورترال)

برخی از افراد دچار اختلال در دریچه‌های بین حالب و مثانه هستند که باعث برگشت ادرار از مثانه به کلیه می‌شود. این وضعیت می‌تواند به‌مرورزمان باعث اتساع کلیه شود.

بارداری

در دوران بارداری، فشار ناشی از رشد رحم ممکن است باعث انسداد نسبی حالب و در نتیجه فولنس موقتی کلیه شود. این نوع فولنس معمولاً پس از زایمان بهبود می‌یابد.

عفونت‌های ادراری

عفونت‌های مکرر مجاری ادراری می‌توانند باعث التهاب و تنگی مجاری شوند که دفع ادرار را مختل کرده و موجب اتساع کلیه می‌شوند.

بیماری‌های عصبی

بیماری‌هایی مانند دیابت، ام‌اس و آسیب‌های نخاعی می‌توانند عملکرد عضلات مثانه و حالب را مختل کرده و موجب اختلال در تخلیه ادرار شوند.

نشانه‌های هیدرونفروز

علائم هیدرونفروز بسته به شدت و علت آن می‌توانند متفاوت باشند. برخی از نشانه‌های رایج عبارت‌اند از:
درد در ناحیه پهلو و کمر (یک‌طرفه یا دوطرفه)
کاهش میزان ادرار یا انسداد کامل آن
احساس فشار یا سنگینی در شکم
وجود خون در ادرار (هماتوری)
تکرر ادرار یا مشکل در دفع ادرار
تهوع و استفراغ (در موارد شدید)
عفونت‌های مکرر ادراری

روش‌های تشخیص فولنس کلیه

برای تشخیص هیدرونفروز ، پزشک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند که شامل موارد زیر است:

معاینه فیزیکی و بررسی علائم بیمار

پزشک با بررسی علائم بیمار و انجام معاینه فیزیکی، اولین سرنخ‌ها از وجود هیدرونفروز را دریافت می‌کند. لمس شکم و پهلوها برای تشخیص حساسیت و درد نیز انجام می‌شود.

آزمایش ادرار

آزمایش ادرار می‌تواند نشانه‌هایی از عفونت، خون در ادرار یا مشکلات دیگر کلیوی را نشان دهد.

آزمایش خون

برای بررسی عملکرد کلیه و میزان اوره و کراتینین خون، آزمایش‌های بیوشیمیایی انجام می‌شود.

سونوگرافی کلیه

سونوگرافی یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی و رایج برای بررسی تورم کلیه است که نشان می‌دهد کلیه‌ها دچار تورم شده‌اند یا خیر.
بهترین مرکز سونوگرافی در غرب تهران با پزشکان مجرب و دستگاه‌های پیشرفته، امکان تشخیص دقیق هیدرونفروز و بررسی مشکلات ادراری را فراهم می‌کنند.

سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی

در مواردی که نیاز به جزئیات بیشتری باشد، از سی‌تی اسکن (CT Scan) یا ام‌آر‌آی (MRI) استفاده می‌شود تا علت انسداد یا تورم کلیه با دقت بیشتری مشخص شود.

اسکن رادیونوکلئید (Renal Scan)

در برخی موارد، از اسکن‌های هسته‌ای برای بررسی عملکرد کلیه و میزان تخلیه ادرار استفاده می‌شود.

یوروگرام داخل وریدی (IVU)

در این روش، ماده حاجب به داخل ورید تزریق شده و با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس، مسیر ادراری بررسی می‌شود.

درمان تورم کلیه

درمان هیدرونفروز به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. برخی از روش‌های درمانی عبارت‌اند از:

درمان دارویی

در موارد عفونت ادراری، از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شود.
در صورت وجود التهاب یا سنگ کلیه، ممکن است داروهای ضدالتهابی و مسکن تجویز شوند.
در بیماران با پروستات بزرگ، داروهایی برای کاهش حجم پروستات استفاده می‌شود.

خارج کردن انسداد

سنگ‌شکنی با لیزر یا امواج صوتی (ESWL) برای از بین بردن سنگ کلیه
قرار دادن استنت حالبی برای باز کردن مسیر ادرار
عمل جراحی باز در موارد شدیدتر انسداد

مدیریت برگشت ادراری

در کودکان، اغلب این مشکل خودبه‌خود برطرف می‌شود.
در موارد شدید، جراحی اصلاحی برای ترمیم دریچه بین حالب و مثانه انجام می‌شود.

درمان بیماری‌های عصبی مرتبط

مدیریت دیابت و بیماری‌های عصبی با کمک داروها و فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود تخلیه ادرار کمک کند.

عوارض هیدرونفروز در صورت عدم درمان

اگر هیدرونفروز به‌موقع درمان نشود، می‌تواند باعث مشکلات جدی شود، از جمله:
نارسایی کلیه: فشار بیش‌ازحد به کلیه‌ها باعث کاهش عملکرد آنها می‌شود.
عفونت‌های شدید ادراری: که ممکن است به عفونت خون (سپسیس) منجر شود.
فشار خون بالا: به دلیل اختلال در عملکرد کلیه‌ها.

نتیجه‌گیری

هیدرونفروز یک وضعیت جدی است که در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع، می‌تواند منجر به آسیب کلیوی و نارسایی شود. شناخت علائم، مراجعه زودهنگام به پزشک و انجام آزمایش‌های تشخیصی، نقش مهمی در جلوگیری از عوارض این بیماری دارند. با رعایت توصیه‌های پزشکی و پیگیری درمان، می‌توان از آسیب‌های کلیوی جلوگیری کرد و عملکرد کلیه را حفظ نمود. تشخیص دقیق هیدرونفروز توسط دکتر بهنام غیاثوند با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و روش‌های مدرن تصویربرداری انجام می‌شود تا بهترین مسیر درمانی مشخص گردد. در صورت تمایل به رزرو نوبت، می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره 02144666066 اقدام نمایید.