فیبروم رحم چرا رخ می دهد؟ چیزی که نمی دانیم!

فیبروم رحم چیست؟

فیبرم رحم (Uterine Fibroids) که به آن لیومیوم یا میوم (Leiomyomas) هم گفته می شود، در حقیقت نوعی ضایعاتی از بافت و ماهیچه هستند که درون رحم و یا روی آن می توانند نوعی تومور غیرسرطانی ایجاد کنند و معمولا از نوع خوش خیم هستند. هورمون زنانه ی استروژن می تواند محرک رشد بیشتر میوم های رحم باشد. به دلیل اینگه گاهی ممکن است این میوم ها در بدن علائم و نشانه ای نداشته باشند، افراد دیر از آن ها آگاه می شوند.

چه کسانی به این بیماری مبتلا می شوند؟

این بیماری از شایع ترین بیماری در زنان است، و در حدود 80 درصد افراد (30 تا 50 سال) ممکن است با آن درگیر باشند اما این بیماری برای افراد زیر ممکن است بیشتر رخ دهد:
خانم های باردار (افرادی که بارداری را تجربه کردند).
خانم هایی که وزن زیادی دارند.
خانم های بالای 30 سال.
خانم هایی که سابقه بیماری فیبروم در خانواده داشته اند.
البته توجه داشته باشید که نمی توان از این بیماری جلوگیری کرد ولی با رعایت نکاتی می توان درصد ابتلا به آن را کاهش داد مانند مصرف موادغذایی که آهن دارند و یا مصرف ویتامین های گروه A و K و ...

میوم ها در کجا رشد می کنند؟

میوم ها از نظر تعداد و اندازه باهم متفاوت هستند و هم می توانند به صورت تک و هم می توانند به صورت خوشه ای رشد کنند، که این خوشه ها می توانند از 1 میلی متر تا بیش از 20 سانتی متر هم باشند که این توده ها می توانند روی دیواره رحم، داخل حفره اصلی رحم و یا حتی سطح بیرونی رحم تشکیل شوند.

انواع فیبروم ها

میوم ها باتوجه به محل قرارگیری و چسبندگی آن ها می توانند انواع مختلفی داشته باشند، برخی از آن ها عبارتند از:

فیبروم های داخل دیواره (internal)

این میوم در دیواره عضلانی رحم خانم ها تشکیل می شود و از شایع ترین نوع میوم ها است.

فیبروم های زیر مخاطی (ساب موکوزال)

این میوم در زیر پوشش داخلی رحم (حفره رحم) خانم ها رشد می کند و در این حالت زیر دهانه رحم قرار دارد.

فیبروم ساب سروزال

این نوع میوم در زیر پوشش سطح خارجی (سروزی) رحم خانم ها رشد می کند و می توانند بسیار بزرگ شود و در لگن و شکم نیز رشد کند و باعث فشار به مثانه و نفخ شود.

فیبروم های ساقه دار

این نوع میوم کمتر از سایرین دیده شده است که در واقع با ساقه ای به رحم چسبیده است و می تواند در خارج یا داخل حفره رحم رشد کند.

فیبروم های دهانه رحم

این میوم در دهانه رحم خانم ها رشد می کند و در هنگام رابطه جنسی باعث درد شدید می شود.
درمورد رحم دو شاخ بیشتر بدانید

علائم فیبروم و میوم رحم

میوم ها در برخی موارد می تواند بدون هیچگونه علائمی باشد و به همین دلیل است که اغلب افراد از آن غافل هستند و معمولا فیبروم های کوچک علامتی ندارند، ولی در مواردی که بزرگ تر هستند ممکن است علائمی شامل موارد زیر داشته باشند:
خونریزی شدید و دردناک در طول دوره قاعدگی
خونریزی بین قاعدگی
احساس درد در لگن
تکرر ادرار (این زمانی اتفاق می افتد که فیبروم به مثانه فشار آورده باشد)
یبوست
درد در هنگام رابطه جنسی
مشکل در باروری
گاهش گلبول های قرمز به دلیل خونریزی های شدید
ترشحات مزمن واژن
چون سطح هورمون ها در بدن خانم ها در دوران یائسگی کم می شود احتمال ابتلا به آن نیز کاهش می یابد.

دلایل ایجاد این میوم

علت دقیق ایجاد میوم ها ناشناخته است، اما دانشمندان بر این باورند که هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون می توانند در ایجاد آن ها تاثیر داشته باشند و در زمان بارداری باعث تحریک رحم و ایجاد فیبروم شوند، اما از دلایل دیگری که ممکن است در آن نقش داشته باشند.

عوامل خطر برای میوم رحم چیست؟

عوامل دیگری که ممکن است در ایجاد فیبروم تاثیر داشته باشند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اضافه وزن
سابقه داشتن فیبروم های رحمی در خانواده (ارثی)
بالا رفتن سن
شروع قاعدگی در سنین پایین (شروع زودرس)

تشخیص فیبروم یا میوم رحم

روش های تشخیصی فیبروم ها می تواند شامل:

سونوگرافی (Sonography)

سونوگرافی نوعی روش تصویربرداری با استفاده از امواج صوتی است و برای بررسی اندام های داخلی از آن استفاده می شود. این روش از اولین روش هایی است که پزشک ممکن است برای تشخیص وجود میوم آن را تجویز کند.
اگر قصد انجام سونوگرافی واژینال در اکباتان را دارید می توانید این تست را در مرکز اکباتان با سرپرستی دکتر بهنام غیاثوند انجام دهید.

ام آر آی (MRI)

نوعی دیگر از روش های تشخیصی تصویربرداری با MRI است که در این روش از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی برای بررسی دقیق تر اندام های داخلی استفاده می شود.

سی تی اسکن (CT-Scan)

در این روش تصویربرداری تشخیصی از اشعه ایکس برای تهیه تصاویر دقیقی از اندام های داخلی افراد استفاده می شود.

هیستروسکوپی

در این روش تشخیصی از دستگاهی به نام اسکوپ که لوله ی نازک، انعطاف پذیر و به همراه یک دوربین است استفاده می شود، و با عبور آن از دهانه رحم به داخل رحم فیبروم های داخل رحم خانم ها را بررسی می کنند.

هیستروسالپنگوگرافی (HSG)

در روش عکس رنگی رحم که با استفاده از اشعه ایکس انجام می شود، از ماده حاجب رنگی (باعث متمایز شدن محل مورد نظر می شود) برای بررسی بهتر و دقیق تر رحم استفاده می شود. این روش تشخیصی برای زمانی کاربرد دارد که می خواهند بررسی کنند که فرد با وجود فیبروم ها قادر به بارداری هست یا خیر (فیبروم های ساب موکوزالی که ممکن است در مسیر حرکت تخمدان ها باشند و بارداری ممکن نباشد). به همین دلیل از ماده حاجب رنگی استفاده می شود تا بررسی شود این ماده به تخمدان ها می رسد یا خیر و اگر رسید یعنی مشکلی برای بارداری نیست.

Sono hysterography

در این روش تصویربرداری که نوعی سونوگرافی است و تفاوت آن با سونوگرافی معمولی این است که در این روش از سوند فولی و سرنگی حاوی محلول سالین برای باز شدن چسبندگی رحم و بهتر شدن دید استفاده می شود و بعد از آن با استفاده از پروب بررسی رحم را انجام می دهند. بهتر است این روش یک هفته پس از دوران قاعدگی بهترین زمان برای تشخیص فیبروم با این روش است.
اگر می خوهید درباره سندروم پیش از قاعدگی هم بدانید می توانید مقاله PMS را مطالعه کنید.

عوارض میوم

معمولا فیبروم ها عوارضی ندارند ولی اگر برخی از آن ها عوارضی داشته شایع ترین آن ها شامل:
درد شدید
تورم شکم و ناحیه لگن
خونریزی شدید
کم خونی
ناباروری که بسیار نادر است

درمان این بیماری

درمان فیبروم های رحم بستگی به انداره، تعداد و محل قرار گرفتن آن ها دارد. اگر افراد علائمی نداشته باشند ممکن است نیازی به درمان هم نباشد چون کوچک هستند ولی اگر علائمی وجود دارد مانند خونریزی شدید، درد شدید و سایر علائم لازم است به دنبال درمان فیبروم بود.
روش های درمانی که استفاده می شود روش دارویی و جراحی است:

دارویی

برای کاهش علائم و جلوگیری از رشد بیشتر میوم ها می توان از روش های دارویی استفاده کرد و همچنین می توان از آمپول های کاهنده هورمون استفاده کرد به منظور کوچک شدن فیبروم ها.

جراحی فیبروم

در برخی روش های جراحی رحم حفظ می شود ولی در برخی روش ها ممکن است نیاز باشد رحم کاملا برداشته شود و همانطور که قبلا به آن اشاره شد انتخاب روش مناسب بستگی به اندازه، تعداد و محل فیبروم دارد.
میومکتومی یا Myomectomy
با استفاده از این روش جراحی فیبروم ها از بین برده می شود. این روش با توجه به فیبروم انواع مختلفی دارد شامل:
لاپاراسکوپی: در این روش، به جای برش زیاد با ایجاد چند سوراخ اسکوپ را وارد کرده و برای از بین بردن میوم ها اقدام می کنند.
لاپاراتومی: در این روش یک برش بزرگتر در سطح شکم ایجاد می کنند و فیبروم ها را خارج می کنند.
اگر قصد بارداری در آینده را ندارید، گزینه های بیشتری وجود دارد که ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است توصیه کند. این گزینه‌ها می‌توانند بسیار مؤثر باشند، اما معمولاً از بارداری‌های آینده جلوگیری می‌کنند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
هیسترکتومی: در این روش جراحی رحم را به طور کامل خارج می کنند و در این صورت دیگر فیبروم ها ننمی توانند ایجاد شوند و علائم کامل از بین می رود که مناسب افرادی است که قصد بارداری در آینده را ندارند.
آمبولیزاسیون فیبروم رحم: در این روش رادیولوژیست مداخله ای که به کمک متخصص زنان انجام می شود. یک سوند فولی کوچک را در شریان رحمی وارد می کنند و ترکیبی از چند ماده مسدود کننده را تزریق می کنند تا جریان خون را از شریان به میوم ها مسدود می کند و این نرسیدن خون باعث کوچک شدن میوم ها می شود. این روش از روش هایی است که اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
فرسایش با فرکانس رادیویی (RFA): در این روش که یک درمان ایمن تر و موثرتر است برای از بین بردن میوم رحم از انرژی ماکروویو استفاده می شود.

سخنی از دکتر غیاثوند

میوم نوعی توده غیرسرطانی است که روی رحم یا درون آن ممکن است رشد کند و می تواند در انواع داخلی، ساب موکوزال، ساب سروزال، دهانه رحم و ساقه دار باشد. این بیماری معمولا در حالت خوش خیم که بدون علامت است دیده شده ولی در حالتی که بزرگ تر شده است ممکن است علامت های آن بروز کند ولی جای نگرانی نیست چون هم برای خانم هایی که هنوز باردار نشدند درمان دارویی وجود دارد و هم برای خانم هایی که قصد بارداری ندارند روش های جراحی وجود دارد. خوب است که بدانید انواع روش های نوین مانند آمبولیزاسیون میوم رحم هم اخیرا مورد توجه قرار گرفته است که ایمن تر و موثرتر از سایر روش هاست.
اگر تمایل به دریافت نوبت از این مرکز را دارید می توانید به راحتی از طریق دکمه دریافت نوبت اقدام به رزرو نوبت خود نمایید.


منبع
my.clevelandclinic