سونوگرافی داپلر در بارداری برای بررسی گردش خون در جنین، رحم و جفت کاربرد دارد و این سونوگرافی در بارداری های پر خطر به دلیل نگرانی های بسیار درمورد جنین از اهمیت بالایی برخوردار است.
سونوگرافی داپلر و کاربردهای آن
سونوگرافی داپلر نوعی تصویربرداری پزشکی غیرتهاجمی برای تشخیص مشکلات قلبی و عروق خونی است که در آن جهت و سرعت حرکت خون در شریان ها و وریدها قابل مشاهده و بررسی است. سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی انجام می شود و تصاویری از سیستم گردش خون در اختیار پزشکان قرار می دهد.
در واقع زمانیکه لخته خون وجود دارد یا تنگی عروق رخ داده است و یا سایر مشکلات قلبی و عروق خونی با این سونوگرافی تشخیص داده می شود.
اما باید بدانید که این سونوگرافی در بسیاری از جاها کاربرد دارد مثل استفاده از سونوگرافی عروق خونی در پاها، و یکی دیگر از کاربردهای آن در بارداری است که در ادامه به توضیح بیشتری درباره آن می پردازیم.
همچنین سونوگرافی داپلر انواع مختلفی دارد مانند داپلر رنگی، طیفی، دوبلکس و غیره. اگر می خواهید درباره این تست مهم بیشتر بدانید می توانید مقاله سونوگرافی رنگی داپلر ما را مطالعه بفرمائید در آن مقاله بسیار جامع، کامل و کاربردی این سونوگرافی را توضیح داده ایم.
این سونوگرافی اطلاعاتی درباره موارد زیر در اختیار پزشکان قرار می دهد:
سرعت و کندی جریان خون
انسداد جریان خون
جهت جریان خون
سونوگرافی داپلر در بارداری
این سونوگرافی معمولا در سه ماهه سوم بارداری برای خانم هایی که بارداری پر خطر دارند مانند دیابت، سرطان، فشار خون بالا، بیماری کلیوی، صرع، سابقه سقط جنین، زایمان زودرس، مشکلات دریچه قلب، آسم، آرتریت روماتوئید، پره اکلامپسی (Preeclampsia) (مسمومیت بارداری)، محدودیت رشد جنین داخل رحم، کم خونی جنین، و سایر ناهنجاری های مربوط به بند ناف، استفاده می شود و لازم است انجام شود زیرا به کمک این سونوگرافی می توان سرعت، جهت جریان خون و همچنین ضربان قلب جنین را بررسی کرد.
این سونوگرافی در حقیقت از سونوگرافی های ضروری نیست ولی اگر پزشک در طول سونوگرافی های ضروری متوجه ناهنجاری یا مشکلی شود ممکن است برای بررسی بیشتر این سونوگرافی را تجویز کند، بنابراین با توجه به صلاح دید پزشک در طول سونوگرافی های بارداری انجام می شود.
اگر می خواهید بدانید که چه سونوگرافی هایی در دوران بارداری ضروری است و چه سونوگرافی هایی با توجه به صلادح دید پزشک ممکن است تجویز شود مقاله سونوگرافی بارداری را مطالعه فرمایید.
نحوه انجام سونوگرافی رنگی داپلر
در سونوگرافی داپلر هم مانند سایر سونوگرافی ها از یک پروب و ژل بر سطح پوست استفاده می شود و با استفاده از ارسال امواج صوتی و بازتاب امواج از عروق خونی می توان مشکلات عروق خونی را بررسی کرد.
در حین سونوگرافی داپلر بارداری چه مواردی بررسی می شود؟
شریان های رحمی (Uterine artery)
سرخرگ هایی که در خانم ها خون را به رحم می رساند و این رگ های خونی در دوران بارداری حجیم تر می شوند تا جریان خون بهتر و راحت تر شود و جنین به راحتی بتواند تغذیه کند ولی برخی مشکلاتی که در بارداری های پرخطر رخ می دهد و پیش تر گفتیم ممکن است باعث محدودیت و کندی جریان خون در این رگ ها شوند و برای جنین خطرناک باشد.
شریان ها و وریدهای بند ناف
در برخی موارد مانند چند قلویی جنین ها ممکن است پزشک انجام این سونوگرافی ها را تجویز کند.
شریان مغزاین شریان ها خون را به جنین می رسانند و در مواردی چون کم خونی جنین ممکن است این نوع سونوگرافی برای بررسی شرایط جنین تجویز شود.
مجرای ونوسوس
این شریان ها خون اکسیژن دار را از ورید نافی انتقال می دهند که در صورت بروز ناهنجاری ها و اختلالات کروموزومی در سه ماهه اول باریداری ممکن است این سونوگرافی تجویز شود.
آمادگی قبل از تست
آمادگی های قبل از انجام این تست با توجه به کاربردی که دارد متفاوت است مثلا اگر در هفته های اول باشد نیاز دارد مثانه پر باشد ولی در مواردی حتی ممکن است نیاز به چند ساعت ناشتایی باشد که این موارد با توجه به نظر و مشورت پزشک باید انجام شود. حداقل 2 ساعت قبل از انجام تست افراد معمولی نباید نیکوتین مصرف کنند چون رگ های خونی را باریک می کند و نتایج منفی در نتیجه تست دارد.
آیا سونوگرافی داپلر در بارداری عوارض دارد؟
در این سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده نمی شود بلکه از امواج صوتی فرکانس بالا استفاده می شود که برای مادر و جنین بی خطر است و تا به امروز موردی درباره خطر آن گزارش نشده است.
درمورد آنومالی اسکن هم بدانید