سونوگرافی بارداری برای بررسی سلامتی جنین و مادر بسیار مهم است در اینجا هر آنچه که نیاز دارید در این باره بدانید را توضیح داده ایم پس این مقاله را از دست ندهید.
سونوگرافی در بارداری
سونوگرافی بارداری یا سونوگرافی جنین یک فرایند تصویربرداری است که با استفاده از امواج صوتی (اولتراسوند)، تصاویر دقیق و واضحی از رحم و جنین در اختیار پزشک قرار می دهد. سونوگرافی یک عملیات بی خطر برای آگاه کردن مادران از سلامت جنین است چیزی که برای مادران باردار مخصوصا در هفته های اول خیلی مهم است. در واقع سونوگرافی در دوران بارداری برای بررسی و ارزیابی سلامت جنین، نحوه رشد، تشخیص جنسیت و سن بارداری کاربرد دارد. سونوگرافی در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد چون باتوجه به آن دارو ها، رژیم غذایی و توصیه های دیگر به مادران انجام می شود.
در ادامه نکاتی را ارائه می دهیم که می تواند برای کاهش استرس مادران مفید باشد.
انواع سونوگرافی های دوران بارداری
سونوگرافی تشخیص ساک بارداری
ساک حاملگی با سونوگرافی یکی از اولین سونوگرافی هایی است که در دوران بارداری به طور معمول دو تا سه هفته بعد از عقب افتادن قاعدگی و به دنبال مثبت شدن تست های بارداری (بیبی چک-آزمایش خون) انجام می شود و از طرفی برای هر مادر بارداری بسیار هیجان انگیز است و از طرفی بسیار دلهره آور و این طبیعی است که مادران باردار نگران طبیعی بودن شرایط فرزند خود باشند.
سونوگرافی NT و غربالگری سه ماهه
سونوگرافی NT (Nuchal Translucency) یا غربالگری سه ماهه اول معمولا در سه ماه اول یعنی بین هفته های 11 تا 13 انجام می شود که با این سونوگرافی برخی از مشکلات جنین مثل سندروم دان نیز مشخص می شود. مواردی که در این سونوگرافی مهم است و حتما باید بررسی شوند از جمله مایع پشت گردن جنین، دیده شدن یا نشدن تیغه بینی (NB)، قفسه سینه جنین (قلب و چهار حفره آن)، اندام های بلند مثل استخوان های ران و ساق و همچنین اندام هایی مثل مغز و کلیه است.
انجام این سونوگرافی برای همه ی مادران ضروری است به ویژه افرادی که سابقه ناهنجاری مادر زادی داشته اند و افراد بالای 30 سال.
درمورد شکاف لب و شکاف کام بیشتر بدانید
سونوگرافی آنومالی یا غربالگری سه ماهه دوم
این سونوگرافی باید هفته 18 بارداری انجام شود. در این سونوگرافی سلامت اندام ها، نحوه رشد و نواقص ژنتیکی، محل قرارگیری جفت، جنسیت جنین بررسی می شود.
نکته ای که باید بدانید این است که برخی مشکلات و نواقص مثل مشکلات قلبی ممکن است دیده نشود و نیاز به بررسی بیشتر در سونوگرافی های یعدی که هفته 24 ام است باشد و اجازه سقط به صورت قانونی تا 18 هفته و 5 روز است.
درمورد آنومالی اسکن بیشتر بدانید
سونوگرافی سه ماهه سوم
در این سونوگرافی میزان رشد جنین براساس معیارهای بیومتریک بررسی می شود که برای بررسی دقیق آن باید توجه داشته باشید که باید سونوگرافی NT قبلی خود را حتما همراه داشته باشید. ممکن است در برسی های قبلی سن جنین مثلا 35 هفته و در این بررسی مشخص شود 37 هفته است.
سونوگرافی هایی که در ادامه توضیح می دهیم برای همه الزامی نیست و در شرایط خاصی پزشک ممکن است آن ها را تجویز کند.
سونوگرافی اکوکاردیوگرافی قلب جنین (Fetal Echo)
این سونوگرافی برای بررسی تخصصی قلب جنین کاربرد دارد و به پزشک کمک می کند تا ساختار و عملکرد قلب جنین و نواقص و مشکلات آن را بررسی کند. بنابراین در شرایطی که پزشک تشخیص دهد این سونوگرافی تجویز و معمولا در سه ماهه دوم بین هفته های 18 تا 22 بارداری انجام می شود
سونوگرافی سه بعدی
اگر سونوگرافی علاوه بر طول و عرض دارای عمق هم باشد سونوگرافی سه بعدی است. در این سونوگرافی که با توجه به موارد مشکوکی که رخ می دهد و پزشک آن را تجویز می کند، می توان اندام های بیرونی و درونی جنین را بهتر و دقیق تر بررسی کرد همچنین مواردی از جمله اختلالات مادرزادی و ژنتیکی، نواقص در بافت ها و اندام ها، نواقص نخاعی و ... بررسی می شود.
درمورد سونوگرافی سه بعدی بیشتر بدانید
سونوگرافی کالر داپلر یا رنگی داپلر
سونوگرافی رنگی داپلر یا Color Doppler Ultrasound در سه ماهه اول و دوم بارداری برای بررسی نحوه خون رسانی به جنین انجام می شود و اگر جنین رشد کمی داشته باشد (به علت خون رسانی نامناسب به جنین) در اواخر سه ماهه دوم یا سوم نیز ممکن است برای بررسی های لازم انجام شود. این سونوگرافی رنگی است.
اگر می خوهید درباره سونوگرافی داپلر بیشتر بدانید می توانید مقاله سونوگرافی داپلر در بارداری را مطالعه کنید.
سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل (BPP)
این سونوگرافی نیز برای برخی شرایط نامناسب جنین برای بررسی بیشتر و تخصصی تر سلامت جنین مثل بررسی تنفس و اندام های جنین کاربرد دارد و معمولا در سه ماهه سوم انجام می شود. اگر مادران باردار فشار خون بالا، دیابت و یا سابقه سقط داشته اند بهتر است با دستور پزشک منظم این سونوگرافی انجام شود تا بررسی های لازم صورت گیرد.
در مورد سونوگرافی IUGR بیشتر بدانید
اهمیت و کاربرد استفاده از سونوگرافی های بارداری
باتوجه به اینکه سونوگرافی ها اطلاعات بسیار مهمی درباره سلامت جنین و مادر می دهد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. باعث افزایش اطمینان والدین نسبت به سلامت جنین می شود و به پزشکان کمک می کند تا تشخیص و درمان مناسب را انجام دهند. برخی از این اطلاعات شامل:
بررسی سلامت مادر
سونوگرافی های دوران بارداری نه تنها برای بررسی سلامت جنین، بلکه برای بررسی سلامت مادر نیز مفید است. با استفاده از این سونوگرافی ها، میتوان موارد زیر را بررسی کرد:
بررسی رحم و تخمدانها و سلامت آن ها: سونوگرافی ها می توانند به تشخیص وجود عفونت، توده ها و علائم دیگری که ممکن است در این مناطق وجود داشته باشد و همچنین به سلامت رحم مثل ضخامت دیواره رحم هم کمک کنند.
بررسی سلامت مجاری ادراری: با استفاده از سونوگرافی های بارداری، میتوان مجاری ادراری را بررسی کرده و وجود عفونت یا مشکلات دیگر را تشخیص داد.
بررسی سلامت کلی بدن: سونوگرافی های دوران بارداری ممکن است به تشخیص مشکلات دیگر در بدن مادر، مانند تودهها یا ضایعات داخل شکم، کمک کند.
بررسی سلامت جنین
یکی از روش های بی خطر و مناسب برای بررسی سلامت جنین استفاده از اولتراسوند است که در این روش تصویربرداری که تصاویری از جنین و ساختار داخل رحم ایجاد می کند می توان در هفته های مختلف سلامت جنین، سن بارداری، تعداد، موقعیت جنین، مایع پشت گردن جنین، دیده شدن یا نشدن تیغه بینی (NB)، قفسه سینه جنین (قلب و چهار حفره آن)، اندام های بلند مثل استخوان های ران و ساق و همچنین اندام هایی مثل مغز و کلیه، نحوه رشد و تکامل جنین مثل وزن، طول، قطر سر و شکم جنین را بررسی کرد تا مشخص شود که آیا جنین رشد مناسبی دارد یا خیر. همچنین با برخی از سونوگرافی ها می توان جریان خون در رگ های مادر و جنین را بررسی کرد و این مورد به پزشک کمک می کند تا بررسی کند که اگر جنین رشد کافی نداشته به دلیل عدم خون رسانی مناسب به جنین بوده یا مشکلات دیگری وجود دارد.
برسی نواقص و مشکلات جنین
در سونوگرافی های مختلف می توان بسیاری از مشکلات و اختلالات جنین را در هفته های مختلف بررسی کرد. سونوگرافی های بارداری به تشخیص آنومالی های جنین، نقص های ژنتیکی و مادرزادی مثل شکاف لب یا سندروم دان، مشکلات قلبی، نواقص نخاعی، مشکلات تنفسی و ... کمک زیادی می کند.
نحوه انجام سونوگرافی های بارداری
سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی انجام می شود به این صورت است که گاهی ممکن است سونوگرافی شکمی و گاهی واژینال انجام شود ولی در هردو سونوگرافی از ژل مخصوص استفاده می شود (روی شکم یا واژینال)، این ژل برای انتقال بهتر صدا و تصویر است پس از آن از یک پروب سونوگرافی بر روی ناحیه شکم یا واژن استفاده می شود که این پروب در واقع یک دستگاه کوچک است که می تواند با استفاده از امواج صوتی و تبدیل آن به تصاویری از رحم و جنین بر روی مانیتور نمایش دهد و پزشکان با توجه به آن ها می توانند ساختار دقیق احشا مانند قلب، مغز، اعضای داخلی و اندام های جنین را بررسی کنند و این اطلاعات در گزارش ثبت می شوند.
نتیجه
سونوگرافی های دوران بارداری برای بررسی سلامت مادر و جنین استفاده می شود تا مادران را درباره سلامت جنین خود آگاه کند. در انواع سونوگرافی های موجود می توان به انواع اختلالات و بیماری های مادر زادی و ژنتیکی جنین پی برد و برای سلامت جنین اقدامات لازم را انجام داد. برای دریافت نوبت های سونوگرافی از مرکز دکتر بهنام غیاثوند می توانید از طریق شماره های مرکز یا دکمه دریافت نوبت در کنار صفحه اقدام فرمایید.