تیم تولید محتوایی ایران نوبت
واریس و انواع آن
واریس یک اختلال عروقی است که در آن وریدها متورم و بزرگ شده و گاهی اوقات دردناک و همراه با تورم هستند، این حالت معمولا در پاها رخ می‌دهد که به دلیل نقص در دریچه‌های وریدی و جلوگیری از جریان خون به سمت قلب، ایجاد می‌شوند.
وریدهای واریسی می‌توانند ظاهری بنفش یا آبی و پیچ در پیچ داشته باشند درمان‌های متداول شامل استفاده از جوراب‌های مخصوص واریس، ایجاد تغییرات در سبک زندگی و روش‌هایی مانند لیزر یا جراحی می‌باشد.
انواع واریس
مویرگ‌های عنکبوتیمویرگهای واریس عنکبوتی، که به آنها واریس رتیکولاری یا تلانژکتازی نیز گفته می‌شود، نوعی از واریس هستند که به صورت خطوط نازک، شبکه‌ای یا الگوهای شبیه عنکبوت بر روی پوست ظاهر می‌شوند. این مویرگ‌ها معمولا کمتر از یک میلیمتر قطر دارند و ممکن است به رنگ‌های قرمز، بنفش یا آبی باشند. آنها اغلب در نواحی مانند پاها، صورت یا دیگر قسمت‌های بدن ظاهر می‌شوند.
علل شایع بروز مویرگ‌های عنکبوتی شامل عوامل ژنتیکی، افزایش فشار در وریدها به دلیل ایستادن یا نشستن طولانی مدت، بارداری، و تغییرات هورمونی است.
واریس طنابی
واریس طنابی، که به آن واریس های سفت و بزرگ نیز گفته می‌شود، نوعی از وریدهای واریسی است که در آن وریدها بزرگ و برجسته می‌شوند و گاهی اوقات شکلی شبیه به طناب پیچیده یا مارپیچ را به خود می‌گیرند. این حالت بیشتر در پاها و به خصوص در ناحیه ساق پا رخ می‌دهد و می‌تواند ناشی از نقص در عملکرد دریچه‌های وریدی باشد که وظیفه آن ها جلوگیری از بازگشت خون به سمت پایین است.
دریچه های لانه کبوتری
اصطلاح "دریچه‌های لانه کبوتری" در زمینه‌ی واریس اشاره به نقص دریچه‌های وریدی دارد که به طور طبیعی باید جریان خون را تنها در یک جهت به سمت قلب هدایت کنند. در افراد مبتلا به واریس، این دریچه‌ها ممکن است ضعیف شوند، که باعث می‌شود خون به جای اینکه به سمت قلب حرکت کند، در وریدها جمع شود و باعث ایجاد فشار، تورم، و گسترش وریدها شود. از دست دادن کارآمدی دریچه‌های وریدی و ایجاد واریس معمولا نتیجه‌ی ترکیبی از عوامل ارثی، افزایش سن، فشار مزمن بر پاها ناشی از ایستادن یا نشستن طولانی مدت، بارداری، و سایر شرایط است.
علائم واریس
خارش و احساس سنگینی
تورم پاها
درد و گرفتگی عضلات
ظاهرشدن رگ‌ها در سطح پوست به رنگ آبی یا بنفش
سوزش در ناحیه ظاهرشدن رگ‌ها
تغییر رنگ پوست در ناحیه رگهای ظاهر شده
تیرکشیدن عضلات پا هنکام ایجاد واریس در ناحیه پاها
مشکلات و عوارض ناشی از واریس کدامند؟
این حالت می‌تواند باعث بروز چندین خطر برای سلامتی شود:
وریدهای واریسی معمولا دردناک هستند و می‌توانند باعث سوزش یا خارش شوند.
وریدهای واریسی می‌توانند باعث تورم در پاها و مچ پا شوند، به خصوص بعد از نشستن یا ایستادن طولانی مدت.
افراد مبتلا به واریس ممکن است پوست ضخیم و ملتهب یا ایجاد زخم‌های پوستی (زخم واریسی) را تجربه کنند که درمان آنها دشوار است.
وریدهای بسیار بزرگ می‌توانند به راحتی آسیب ببینند که منجر به خونریزی شدید می‌شود.
واریس می‌تواند خطر تشکیل لخته‌های خونی در وریدها را افزایش دهد، که این می‌تواند منجر به ترومبوز وریدی عمقی (DVT) شود.
بروز آمبولی ریوی یک عارضه جدی و اورژانسی پزشکی است که می‌تواند در اثر واریس و عوارض ناشی از آن رخ دهد، به خصوص اگر واریس منجر به ترومبوز وریدی عمقی (DVT) شود. در این حالت، لخته خونی که معمولا در وریدهای پا تشکیل می‌شود، می‌تواند از محل اصلی خود جدا شده و به سمت ریه‌ها حرکت کند، جایی که می‌تواند رگهای خونی را مسدود کرده و باعث آمبولی ریه شود.
تشخیص واریس
معاینه فیزیکی
پزشک از بیمار می‌خواهد ایستاده باشد تا بتواند وریدهای برجسته و متورم شده را بهتر مشاهده کند. پزشک همچنین ممکن است سوالاتی در مورد درد و علائم دیگری که بیمار تجربه می‌کند، بپرسد.سابقه پزشکی
پزشک ممکن است پرسش‌هایی در مورد سابقه خانوادگی، سبک زندگی، و شرایط کاری که ممکن است باعث ایجاد واریس شوند، بپرسد.تست‌های تصویربرداری
برای ارزیابی دقیق‌تر وضعیت وریدها و کارکرد دریچه‌های وریدی، پزشک ممکن است از تست‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن، ام آر ای و سونوگرافی استفاده کند.چنانچه قصد انجام سونوگرافی در غرب تهران را دارید مرکز اکباتان به سرپرستی دکتر غیاثوند از بهترین مراکز سونوگرافی در غرب تهران در تشخیص و درمان هستند که می توانید خدمات خود را به این مرکز بسپارید.
سونوگرافی داپلر
سونوگرافی داپلر عروق پا به پزشک اجازه می‌دهد تا جریان خون در وریدها را مشاهده کرده و بررسی کند که آیا نشتی در دریچه‌ها وجود دارد یا خیر.
روش های درمان واریس
درمان واریس می‌تواند شامل چندین روش متفاوت باشد که بر اساس شدت و محل وقوع واریس‌ها می توان از آن استفاده کرد. در اینجا به بررسی راه‌های درمانی می‌پردازیم که می‌توانند برای بهبود علائم و کاهش ظاهر واریس‌ها مفید باشند:
درمان خانگی واریس
درمان‌های خانگی برای واریس می‌توانند به کاهش علائم و بهبود جریان خون کمک کنند، اگرچه ممکن است نتوانند واریس‌ها را به طور کامل درمان کنند ولی می توانند باعث بهبود شوند. شامل:بالاتر از قلب نگهداشتن پاها
پاها را برای چند دقیقه چندین بار در روز بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید. این کار به بهبود جریان خون و کاهش فشار بر وریدها کمک می‌کند.
ورزش منظم
فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا می‌توانند گردش خون را بهبود بخشیده و عملکرد دریچه‌های وریدی را تقویت کنند.
پوشیدن جوراب‌های مخصوص واریس
این جوراب‌ها فشار ملایمی را به پاها وارد می‌کنند، که می‌تواند به جلوگیری از تجمع خون و تورم کمک کند.
کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند فشار کمتری بر پاهای بیمار وارد کند و به کاهش علائم واریس کمک می کند.
جلوگیری از ایستادن یا نشستن طولانی مدت
بیمار باید هر 30 دقیقه یک بار حرکت کند تا جریان خون در پاهای خود را بهبود ببخشد.
تغذیه مناسب استفاده از رژیم غذایی سرشار از فیبر و پتاسیم
خوراکی‌هایی مانند موز، کلم بروکلی و بادام می‌توانند به کاهش فشار وریدی کمک کنند. فیبر موجود در سبزیجات و غلات می‌تواند به جلوگیری از یبوست و فشار ناخواسته بر وریدهای پا کمک کند.
درمان با آب
هیدروتراپی یا استفاده از آب به عنوان درمان می‌تواند به کاهش تورم و بهبود گردش خون کمک کند. شنا یکی از بهترین فعالیت‌های ورزشی برای افراد مبتلا به واریس است، زیرا فشار آب به طور طبیعی به جریان خون در پاها کمک می‌کند و وزن بدن را کاهش می‌دهد.
درمان واریس با استفاده از ماساژ
ممکن است برای برخی افراد مفید باشد، اما مهم است که قبل از انجام آن با یک پزشک مشورت کنید. ماساژ می‌تواند به تسکین علائم ناشی از واریس مانند خستگی و درد پاها کمک کند، اما باید با احتیاط انجام شود تا از آسیب رسیدن به وریدهای حساس یا تشدید وضعیت واریس جلوگیری شود.فشار ماساژ باید ملایم باشد، به خصوص در نواحی که وریدهای واریسی قرار دارند. فشار شدید می‌تواند باعث آسیب بیشتر به دریچه‌های وریدی شده و اوضاع را بدتر کند.
جهت ماساژ باید به سمت قلب انجام شود تا به تسهیل جریان خون در وریدها کمک کند. این کار به پیشگیری از تجمع خون در پاها و کاهش فشار وریدی کمک می‌کند.
استفاده از روغن‌های گیاهی یا لوسیون‌هایی که حاوی ترکیبات ضد التهاب هستند، مانند روغن بادام شیرین یا عصاره بلوط دریایی، می‌تواند به تسکین پوست و تقویت جریان خون کمک کند.
گرما می‌تواند به افزایش جریان خون کمک کند. استفاده از کمپرس گرم قبل از ماساژ می‌تواند عضلات و وریدها را آرام کرده و ماساژ را موثرتر کند.
درمان‌های دارویی
مصرف داروهای ضد التهاب و مسکن‌ها می‌تواند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از واریس کمک کند. پزشک ممکن است داروهایی برای تقویت دیواره‌های وریدی نیز تجویز کند.کرم ها و ژل های موضعی
حاوی ترکیباتی مانند عصاره بلوط دریایی، آرنیکا، یا تروکسروتین، که می‌توانند به تسکین درد و کاهش تورم کمک کنند.
داروهای ضد التهاب
مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای تسکین درد و کاهش التهاب در ناحیه مبتلا استفاده می‌شود.
آنتی‌اکسیدان‌ها
مکمل‌هایی مانند ویتامین C و ویتامین E که می‌توانند به تقویت دیواره‌های وریدی و بهبود سلامت عروق کمک کنند.
روش‌های غیرتهاجمی
این روش‌ها معمولا با کمترین درد و نیاز به بستری شدن همراه هستند و دوره بهبودی نسبتا کوتاهی دارند.اسکلروتراپی
اسکلروتراپی شامل تزریق یک محلول اسکلروزان (ماده‌ای که باعث سفت شدن دیواره رگ می‌شود) به درون رگهای واریسی است. این ماده باعث التهاب و سپس سفت شدن و بسته شدن رگ می‌شود. رگ درمان شده به مرور زمان توسط بدن جذب می‌شود و نشانه‌ها بهبود می‌یابند. این روش معمولا برای درمان رگهای عنکبوتی و واریس‌های کوچکتر استفاده می‌شود.
درمان با لیزر داخل عروقی (EVLT)
EVLT یک روش مینیمال تهاجمی است که در آن از انرژی لیزر برای بستن رگهای واریسی استفاده می‌شود. پزشک یک فیبر نوری را از طریق یک برش کوچک وارد رگ می‌کند و لیزر را فعال می‌کند که باعث سوختن و بسته شدن رگ می‌شود. این روش برای درمان واریس‌های بزرگتر مناسب است و معمولا تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
درمان با فرکانس رادیویی (RF)
لیزر و RF واریس (رادیوفرکانس) یکی از روش‌های مدرن و کم تهاجم برای درمان واریس است. در این روش، از انرژی رادیو فرکانس برای گرم کردن و بستن رگهای واریسی استفاده می‌شود. مشابه EVLT، یک کاتتر از طریق یک برش کوچک وارد رگ شده و به دیواره رگ حرارت می‌دهد، که باعث تخریب و بسته شدن رگ می‌شود. این روش نیز معمولا تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و برای واریس‌های بزرگتر مناسب است. مرکز اکباتان بهترین مرکز لیزر و RF واریس در تهران است که می توانید با خیال راحت برای درمان واریس خود اقدام نمایید.
روش های جراحی برای درمان واریس
روش‌های جراحی برای درمان واریس می‌توانند شامل چندین تکنیک متفاوت باشند، هر یک از این روش‌ها برای موارد خاصی از واریس مناسب است و ممکن است به تنهایی یا به صورت ترکیبی استفاده شوند مانند لیگاسیون و استریپینگ (برش و بستن)، آمبولیتوری فلبکتومی و برش سیاهرگ که توسط جراحان متخصص انجام می شوند. روش جراحی تهاجمی ترین راه درمان است.
